Bóle brzucha u dziecka – możliwe przyczyny

„Mamo, tato, boli mnie brzuch” – jeśli jesteś rodzicem, z pewnością Twoja pociecha niejednokrotnie wypowiadała to zdanie. Ból brzucha u dzieci nie zawsze musi zwiastować poważne problemy zdrowotne lub być wymówką od pójścia do szkoły. Dlatego tak ważna jest obserwacja dziecka i reagowanie, jeśli jego stan zdrowia wymaga interwencji lekarskiej. Kiedy bóle brzucha u dzieci powinny niepokoić? Jak rozpoznać, że Twoje dziecko potrzebuje pomocy specjalisty?

Przewlekłe lub ostre, czyli rodzaje bólu brzucha u dzieci

Ból brzucha u dziecka? Taka dolegliwość nie jest niczym zaskakującym dla rodzica, jednak nie oznacza to, że można ją bagatelizować. Opisując bóle brzucha, można je podzielić na dwa główne rodzaje – bóle przewlekłe i ostre.

Bóle przewlekłe

Bóle o różnym nasileniu, mające charakter stały lub nawracający. Co ważne, są to bóle, których występowanie nie wiąże się z żadnymi nieprawidłowościami anatomicznymi czy biochemicznymi.

Bóle ostre

Bóle ostre to bóle brzucha u dzieci, które wymagają szybkiej diagnostyki. Pojawiają się nagle i mają charakter narastający. Często nasilają się przy zmianie pozycji ciała lub w chwili kaszlu. Mogą im również towarzyszyć inne objawy, m.in. wymioty, gorączka, biegunka/zatwardzenia.

Przyczyny bólu brzucha u dzieci

Szacuje się, że nawet 15-20% dzieci w wieku 4-6 lat i w wieku nastoletnim cierpi na bóle brzucha. Jakie są możliwe przyczyny bólu brzucha u dzieci? W większości przypadków są to bóle czynnościowe (bez przyczyny chorobowej). W przypadku niemowląt ból brzucha często jest związany z niedojrzałością układu pokarmowego, kolką niemowlęcą. Może jednak być również objawem np. wady rozwojowej. Podobnie wygląda sprawa u dzieci starszych. Ból brzucha u dzieci w wieku szkolnym, w dniu klasówki, często jest efektem stresu. Jednak to niejedyne przyczyny pojawienia się dolegliwości.

Co należy wziąć pod uwagę w pierwszej kolejności, jeśli występuje ból brzucha u dzieci? Przyczyny mogą być bardzo proste:

• zła dieta (w tym nieregularne jedzenie posiłków i nieodpowiednie nawodnienie organizmu),
• nietolerancje pokarmowe,
• stres,
• szybkie tempo życia.

Częstą przyczyną bólu brzucha u dzieci są infekcje, zwłaszcza tzw. jelitówka.

Przewlekły ból brzucha u dzieci może być również efektem zaparć czynnościowych, zespołu jelita drażliwego, chorobą Leśniowskiego-Crohna czy chorobą dróg moczowych. Do listy należy również dodać m.in. zakażenie H.pylori, chorobę wrzodową, refluksową czy nadmierną ilość gazów w jelitach.

Z kolei ostry i nasilający się ból brzucha u dzieci często jest spowodowany zapaleniem wyrostka robaczkowego. Inne możliwe powody wystąpienia dolegliwości bólowych to m.in.:

• ostre zapalenie otrzewnej,
• perforacja jelit,
• ostre zapalenie trzustki,
• ostre zapalenie dróg żółciowych.

Ostry i nasilający się ból towarzyszy również kwasicy ketonowej czy tętniakowi aorty brzusznej.

Kiedy z bólem brzucha u dziecka do lekarza?

Jeśli Twoje dziecko skarży się na słaby, ale stały lub nawracający okresowo ból brzucha, umów je na konsultację do lekarza, aby wykluczyć poważniejsze, przewlekłe choroby. Nawet jeśli za pojawianiem się bólu stoi stres, to i tak należy podjąć odpowiedni kroki, aby pomóc dziecku mu go opanować i tym samym zadbać o jego zdrowie i samopoczucie.

Udaj się na SOR lub izbę przyjęć, jeśli u Twojego dziecka pojawił się nagły, ostry i nasilający się ból brzucha. Zwłaszcza jeśli towarzyszą mu inne niepokojące objawy.

Kiedy ból brzucha u dziecka powinien niepokoić?

Każdy ból brzucha u dziecka powinien być sygnałem do bacznej obserwacji pociechy i w razie potrzeby rozpoczęcia diagnostyki u specjalisty. Można jednak wyróżnić pewne objawy alarmowe bólu brzucha u dzieci, które wymagają zgłoszenia się po pomoc medyczną.

Czerwone flagi, czyli sygnały alarmowe bólu brzucha, których nie wolno zbagatelizować to:

• krwawienie z przewodu pokarmowego, wydalniczego, moczowego,
• gorączka/stan podgorączkowy,
• ból brzucha, który wybudza dziecko w nocy,
• nagły, ostry ból brzucha o charakterze nasilającym,
• zaburzenia wypróżniania,
• spadek masy ciała dziecka,
• zaburzenia połykania,
• opóźnienie/zatrzymanie procesu dojrzewania,
• ból promieniujący do pleców, kończyn dolnych.

Konsultacja lekarska jest również wskazana, jeśli bóle brzucha u dzieci współwystępują z pozytywnym wywiadem rodzinnym w kierunku chorób układu pokarmowego.

Jakie badania na ból brzucha u dziecka?

Bez względu na to, czy powodem diagnostyki jest przewlekły, czy też nagły ból brzucha u dzieci, lekarz rozpoczyna konsultację od wywiadu i badania fizykalnego. W zależności od występujących u pacjenta objawów mogą zostać zlecone dodatkowe badania. Mowa m.in. o badaniach laboratoryjnych z krwi, badaniu moczu, USG brzucha.

Ból brzucha u dzieci – diagnostyka

Jeśli Twoje dziecko skarży się na bóle brzucha, skonsultuj jego stan zdrowia ze specjalistą. W naszej prywatnej klinice Premium Medical pracują specjaliści mający doświadczenie w pracy z najmłodszymi pacjentami. Krótki czas oczekiwania na wizytę to gwarancja tego, że lekarze szybciej znajdą czynnik odpowiadający za bóle brzucha u dzieci. Diagnostyka odbywa się na miejscu – mowa zarówno o badaniach obrazowych, jak i laboratoryjnych.

Umów wizytę w Premium Medical osobiście, telefonicznie lub online. Przyjmujemy pacjentów od poniedziałku do soboty – wybierz dogodny termin wizyty. Sprawdź również, jak przygotować dziecko na badanie USG brzucha.

Bibliografia :

1. dr med. Andrea Horvath, Ból brzucha u dziecka, mp.pl, data dost. 20.03.2024 r.
2. Urszula Grata-Borkowska, Dagmara Pokorna-Kałwak, Agnieszka Mastalerz-Migas, Bóle brzucha u dzieci – diagnostyka różnicowa i postępowanie terapeutyczne w POZ, termedia.pl, data dost. 20.03.2024 r.
3. Iwona Kazimierska, Co warto wiedzieć o przewlekłym bólu brzucha u dzieci, pulsmedycyny.pl, data dost. 20.03.2024 r.