Rozpoznanie i profilaktyka raka piersi

Rak piersi to nie wyrok. Odpowiednia profilaktyka i wczesne wykrycie choroby znacząco zwiększają szansę na powrót do zdrowia pacjentów. Stąd tak ważne jest podkreślanie roli badań przesiewowych oraz budowanie wśród społeczności świadomości na temat chorób nowotworowych. I choć rak piersi dotyka zwykle kobiety, stanowiąc ponad 20% nowotworów kobiecych, to zdarza się, że chorują na niego również mężczyźni. Jakie są pierwsze objawy raka piersi i dlaczego profilaktyka zdrowotna jest tak ważna?

Rak piersi – nowotwór, który atakuje po cichu

Rak piersi jest jednym z najczęściej występujących nowotworów u kobiet. Zwykle atakuje po cichu i jest rozpoznawany przypadkowo lub w momencie, gdy zmiany patologiczne są duże. Tak nie musi być. Regularne badania kontrolne oraz samobadanie piersi mają ogromne znaczenie w profilaktyce zdrowotnej i umożliwiają wczesne rozpoznanie raka piersi. Wystarczy przytoczyć fakty – osoby, które co miesiąc samodzielnie badają palpacyjnie piersi, są w stanie wyczuć zmiany o średnicy 10-12 mm. Osoby bez wprawy w tego typu badaniach mają problem z rozpoznaniem zmian o średnicy ok. 20 mm.

Jakie są przyczyny zachorowania na raka piersi? Jak już zostało wspomniane, na ten nowotwór chorują najczęściej kobiety. Wśród czynników zwiększających ryzyko rozwoju choroby można wymienić m.in. przebyte choroby piersi (np. zmiany rozrostowe w piersiach), mutacje w obrębie genów BRCA 1 i BRCA 2, stosowanie antykoncepcji hormonalnej, terapii hormonalnej czy wystąpienie nowotworu piersi w rodzinie. Mówi się wiele także o stylu życia – stresie, stosowaniu używek oraz otyłości. Tkanka tłuszczowa odpowiada za przekształcanie się związków hormonalnych do estrogenów, a to właśnie ich zwiększone stężenie jest jednym z czynników zwiększających ryzyko rozwoju raka piersi. Ten typ nowotworu może również występować u kobiet, które późno zaczęły miesiączkować lub późno przebyły menopauzę. Większe ryzyko rozwoju choroby występuje też u kobiet, które nie rodziły lub zaszły w pierwszą ciążę po 30. roku życia.

Warto jednak podkreślić, że występowanie czynników ryzyka nie oznacza, że dana osoba w przyszłości zachoruje na raka piersi.

Rak piersi – objawy

Pierwsze objawy raka piersi łatwiej rozpoznać, jeśli zna się dobrze swoje ciało. Stąd tak ważne jest regularne wykonywanie samobadania piersi – co miesiąc, między 7. a 10. dniem cyklu miesiączkowego. W przypadku kobiet, które przeszły menopauzę, zaleca się wykonywania badania tego samego dnia każdego miesiąca. Zwykle pacjenci wymieniają wszelkiego rodzaju guzki i zgrubienia, jako najważniejsze objawy raka. Jak wyglądają guzy na piersiach? Cóż, mogą to być twarde i niebolesne zmiany, nie tylko wyczuwalne, ale i widoczne. Zdarza się jednak, że guzki nie są widoczne, a pacjenci zgłaszają takie objawy, jak m.in. napięcie skóry piersi, powiększone węzły chłonne w dole pachowym, zmiany w wielkości i kształcie piersi, sutków, obrzęki, zaczerwienienia czy w zaawansowanym stopniu choroby – owrzodzenia.

Ubiec raka – Profilaktyka raka piersi

Profilaktyka raka piersi obejmuje badania przesiewowe – mammografię oraz USG. W przypadku kobiet młodszych, mających gęstsze utkanie gruczołu, bardziej wrażliwym badaniem jest USG. Warto je wykonywać co 2 lata, a po 30. urodzinach najlepiej co roku. U kobiet po 40. roku życia wiarygodniejszym badaniem jest zwykle mammografia, którą powtarza się co dwa lata. Z racji tego, że u wielu pacjentów rozpoznanie raka piersi ma miejsce między 5. a 7. dekadą życia, mammografię w tej grupie wiekowej należy wykonywać częściej – co roku. Warto także pamiętać, że w Polsce kobiety w wieku 50-69 lat są objęte specjalnym programem NFZ, w ramach którego mogą bezpłatnie wykonywać mammografię. W przypadku osób, które mają obciążenia rodzinne lub mutacje genowe, zwiększające ryzyko zachorowania na nowotwór, profilaktyczne badania raka piersi są wykonywane częściej. Zdarza się także, że osoby z mutacją genów BRCA 1 i BRCA 2 są kierowane na usunięcie jajników oraz piersi, mające na celu uchronić je przed rozwojem choroby.

Niezbędne badania kontrolne, które są zalecane w profilaktyce raka piersi, można wykonać w naszej klinice Premium Medical. Zapewniamy dostęp do najnowszej aparatury oraz pomoc doświadczonej kadry medycznej. USG piersi czy mammografia to badania, o których nie warto zapominać. Jeśli wyniki badań wykażą zmiany patologiczne w obrębie piersi, przeprowadzana jest dodatkowa diagnostyka raka piersi. Ważną rolę ogrywa tutaj biopsja, jak i badania typu rezonans magnetyczny czy oznaczenie markerów nowotworowych. Premium Medical to także miejsce, w którym zapewniamy pacjentom indywidualnie dopasowane leczenie nowotworu piersi, biorąc pod uwagę stan zdrowia pacjenta, typ nowotworu oraz stopień jego zaawansowania.

Bibliografia

1. dr n. med. Wojciech Wysocki, Rak piersi, mp.pl, data dost. 21.01.2022 r.

2. Krystyna Klimaszewska, Klaudia Grądzka, Nowotwór piersi – diagnostyka i leczenie [w:] Rola zespołu interdyscyplinarnego w opiece nad pacjentami onkologicznymi, praca zbiorowa pod redakcją dr n. med. Krystyny Klimaszewskiej, prof. hab. n. med. Elżbiety Krajewskiej – Kułak, T.1, Białystok 2021 r.