Przyczyny i objawy zawału serca. Profilaktyka, czyli jak uniknąć zawału?

Czy można pomylić zawał serca z… niestrawnością? Tak! Tzw. cichy zawał bywa mylony z innymi dolegliwościami zdrowotnymi i jest wykrywany dopiero w ramach badań kontrolnych. Warto też rozprawić się z mitem mówiącym o tym, że zawał serca to domena osób starszych i mężczyzn. Choroby kardiologiczne są określane mianem chorób cywilizacyjnych. Mogą dotknąć każdego, dlatego tak ważna jest profilaktyka. Jak zapobiegać zawałowi serca i kiedy nie zwlekać z wezwaniem pomocy medycznej?

Serce – ciężko pracujący mięsień

Tlen i składniki odżywcze są niezbędne do prawidłowej pracy serca. Dostarczane są do komórek mięśnia sercowego wraz z krwią. Ta z kolei przepływa przez naczynia wieńcowe. Zawał serca to schorzenie będące efektem niedokrwienia komórek mięśnia sercowego. Dzieje się tak na skutek zwężenia lub zamknięcia naczyń wieńcowych. Przyczyny zawału serca znajdziemy zatem na ścianach naczyń wieńcowych. To właśnie tam gromadzi się tłuszcz (blaszki miażdżycowe), który z czasem blokuje naczynia i uniemożliwia swobodny przepływ krwi do serca. I chociaż miażdżyca to główna przyczyna zawału serca, to można jeszcze wymienić kilka innych. Mowa o skurczu naczyń wieńcowych, wadach anatomicznych tychże naczyń, czy nadkrzepliwości. 

Objawy zawału serca

Większość osób wymienia ból w klatce piersiowej i duszności jako główne i typowe objawy zawału serca. Warto jednak pamiętać, że atak serca może mieć inne symptomy u różnych osób. Ba! Pacjent z przebytym zawałem serca może mieć inny przebieg ewentualnego drugiego ataku. Niekiedy zawał serca jest bezobjawowy lub daje objawy, które łatwo przypisać popularnym dolegliwościom zdrowotnym.

Charakterystyczne objawy zawału serca to:

• ból w klatce piersiowej (silny, piekący, nieustępujący w momencie zmiany pozycji ciała); zlokalizowany za mostkiem i może promieniować do żuchwy, lewego ramienia,
• duszności,
• u niektórych osób także kaszel,
• uczucie lęku i niepokoju, obawy przed utratą życia,
• kołatanie serca.

Jeśli chodzi o zawał serca, wczesne objawy mogą być dość nietypowe lub pozornie błahe. Mowa m.in. o:

• zmęczeniu,
• zawrotach i bólu głowy,
• nudnościach i wymiotach,
• bólu brzucha,
• bladości skóry.

Choć często w mediach poruszany jest temat zawału serca, a przyczyny, objawy i profilaktyka schorzenia są znane większości dorosłym, to i tak wielu pacjentów lekceważy niepokojące objawy. Jeśli ból w klatce piersiowej przybiera na sile lub trwa dłużej niż 15 minut, należy wezwać pomoc medyczną. W przypadku zawału serca dochodzi do martwicy obszaru, który jest objęty atakiem. Komórki mięśnia sercowego ulegają rozpadowi i nie ma możliwości ich regeneracji. Ważne jest, aby pacjent trafił pod opiekę lekarza w ciągu tzw. złotej godziny od wystąpienia objawów. Pozwoli to na szybkie wdrożenie leczenia i udrożnienie naczyń wieńcowych.

Kto jest narażony na zawał?

Jednym z czynników zwiększających ryzyko wystąpienia zawału serca jest wiek, jednak nie oznacza to, że atak serca to domena osób po ok. 60 roku życia. Zawał serca mięśniowego jest diagnozowany także u osób młodych. Ma na to wpływ oczywiście m.in. styl życia czy uwarunkowania genetyczne. Drugim mitem powiązanym z zawałem jest ten mówiący o tym, że atak serca występuje częściej u mężczyzn. Zawał dotyka także kobiety, a statystyki są tutaj zbliżone. Jednak w przypadku kobiet atak serca częściej występuje później – do okresu menopauzalnego dodatkową „ochroną” przed zawałem u pań jest układ hormonalny.

Czynniki zwiększające ryzyko wystąpienia zawału serca

Zapobieganie zawałowi serca koncentruje się przede wszystkim na wyeliminowaniu czynników zwiększających ryzyko wystąpienia ataku. Mowa tutaj głównie o stylu życia – siedzącym trybie życia i nadwadze. Nie można zapominać o szkodliwym działaniu używek, zwłaszcza paleniu papierosów. Ryzyko wystąpienia zawału serca jest większe u osób mających problemy z nadciśnieniem tętniczym (sprawdź, kiedy należy wybrać się do kardiologa), arytmią czy chorobami współistniejącymi, głównie cukrzycą.

Co zrobić, aby zapobiec zawałowi serca?

Jeśli chodzi o zawał serca, profilaktyka jest kluczowa w wykrywaniu ewentualnych zmian miażdżycowych czy problemach z pracą mięśnia sercowego. Pozwala to na rozpoczęcie leczenia pacjenta na wczesnym etapie schorzeń i tym samym zadbanie o jego jakość i długość życia. Profilaktyka zawału serca obejmuje regularne wizyty lekarskie. W Premium Medical o pacjentów dba doświadczony kardiolog . W ramach badań kontrolnych wykonujemy m.in. EKG i USG serca, pomiar ciśnienia tętniczego, badania z krwi (glukoza, cholesterol) czy badanie z wykorzystaniem holtera.

Sprawdź: kardiolog w Warszawie

Profilaktyka zawału serca to także odpowiednie leczenie chorób współistniejących, głównie metabolicznych, jak i dbanie o prawidłową masę ciała. Nie bez znaczenia jest aktywność fizyczna. Serca to mięsień. Aby dobrze działać, musi być „trenowane”. Już umiarkowana aktywność przynosi zadowalające efekty. Wystarczy, że 2-3 razy w tygodniu zadbasz o 30-minutową dawkę ruchu. Spacer, pływanie, jazda na rowerze, pilates – wybierz formę aktywności, która daje Ci radość.

Jeśli chcesz zadbać o kondycję swojego serca, zacznij zmiany od małych kroczków i co równie ważne – zapisz się już dzisiaj na konsultację lekarską. Zwłaszcza jeśli masz nadciśnienie tętnicze. Czekamy na Ciebie w Premium Medical! Podejrzewasz, że bliska Ci osoba ma zawał serca? A może odczuwasz objawy zawału serca u siebie? Nie zwlekaj z wezwaniem pomocy!